Хөдөлгөөн нь хүүхдийн бие махбодын үйл ажиллагаа сайжрах, орчноо таньж мэдэх, сэтгэл санаа өөдрөг, баяр баясгалантай байх, бусадтай харилцаж сурах гол суур дэвсгэр болж өгдөг. Иймд та хүүхдээ багаас нь аль болох их хөдөлгөөнтэй байлгахыг хичээгээрэй. Тэд ч хөдөлж л байвал дуртай байх болно.
Эцэг эх бүр л ухаалаг хүүхэдтэй байхыг хүсдэг. Гэхдээ их зүйлийг л мэддэг болговол энэ хүсэл маань биелэгдэнэ гэж боддог. Гэтэл хүүхдийн оюун ухааны хөгжил болон сурлагын амжилтад эцэг эх бидний ойшоож анзаардаггүй мөртлөө нэн чухлаар нөлөөлдөг хүчин зүйлс байдаг ажээ. Үүний нэг нь хүүхдийн нойрсолт.
Сүүдрээр тоглох нь хүүхдэд болон ээж аав нарт ч сонирхолтой. Үүнд харанхуй орчин (Ванны өрөөг ашиглаж болно.), ширээний чийдэн, орны цагаан даавуу хэрэглэгдэнэ. Сүүдэр үүсгэхийн тулд гараа чийдэн, дэлгэцний хооронд байрлуулна. Ингээд гар хурууныхаа хөдөлгөөнөөр янз бүрийн амьтдын дүрс үүсгэж тоглоно.
Манай хүргэн, хүүгийнх хоёулаа ойролцоохон нэг нэг хүүтэй болцгоосон. Одоо хүүхдүүд нь хоёр нас өнгөрч байгаа. Охин, хүргэн хоёр өөрсдийнхөө амрыг хараад хүүхдэдээ байнга памферс хэрэглэдэг. Харин бэр, хүү хоёр маань хүүхдэдээ памферс хэрэглээд байдаггүй.
Сайн эрэгцүүлбэл, хамгийн түрүүнд босч, ганц цэнхэр күрткийг амжиж өмсөх нь тааваараа босоод шинэхэн цэнхэр, улаан, ногоон, шар, алаг курткнээс сонгож өмсөхөөс илүү таашаалтай байж ч магадгүй.
Бүүвэйн дуугаар бүүвэйлэхэд хүүхэд цочиж айдаггүй, тайван унтдаг гэж хөгшчүүл ярьдаг. Эрдэмтэн зохиолч, соён гэгээрүүлэгч, хөдөлмөрийн баатар Лодонгийн Түдэв гуай “Бүүвэйн дуунд уясаж, өссөн хүүхэд, өр нимгэн, сэтгэл зөөлөн, зүрх энэрэнгүй хүн болдог нь нэгэнт шалгарсан, нотолгоо шаардахгүй үнэн” хэмээсэн нь бодууштай.
Багачууд маань хүсэн хүлээдэг төрсөн өдрөөрөө нэгээр нэмэгдсэн лаа үлээж, бялуу идэж, бэлэг авахаас өөр юу хийж болох вэ? Төрсөн өдөрт нь санаа тавьж бэлтгэн, мартагдашгүй дурсамжтай өнгөрүүлэхэд аав ээж нар ч бас баяр баясгалантай байх болно. Хүүхдүүд төрсөн өдрөөрөө гэрт, гадаа хаана ч тоглож болох зарим хөгжилтэй тоглоомуудыг нийтэллээ.
Нялх, бага насандаа хүүхэд цаашдынхаа амьдралд шаардлагатай бүхий л тоног хэрэгслийг цуглуулдаг. Барилга барихад бөх бат чанар нь түүний суурь хэрхэн тавигдсанаас бүрэн шийдвэрлэдэгтэй адил.
Хөдөөний хүүхдүүд тэнтэр тунтар алхдаг болмогц л аргал түлш цуглуулах, ишиг хурга тавих, мал эргүүлэх зэргээр аав ээжийгээ даган дуурайж ойр зуурын ажилд оролцон өтөг бууцан дундаа хүн болдог билээ. Харин төв суурин газрын хүүхдүүд, ялангуяа орон сууцанд амьдардаг ...
... Гэтэл зарим нь ээж ааваасаа салж хоцрох дургүй, нулимсаа дуслуулан зогсоно. Хүүхдийн ийм байдал ээж аавыгаа ч багагүй хямралд оруулдаг. “Ангид нь шууд орхиод явах уу?”, эсвэл “Буцаад гэр рүүгээ аваад явсан нь дээр үү” гэх мэтээр тэд эргэлзэнэ.